Zor günler yaşıyoruz, bazen umutsuzluğa kapılıp isyan ediyoruz. Özgürlüğü sorguluyoruz, sonra yeniden isyan ediyoruz.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK HABERLER
Bunun için nereden geldiğimizi, neler yaşandığını, bugünlere nasıl gelindiğini hatırlamak ve bugünlere geldikten sonra nasıl değişimler yaşandığının farkına varmak için küçük bir hatırlatma yazısı paylaşmak istiyorum sizlerlerle…
Biz kurtarılmış toprakların çocuklarıyız, biz özgürlüğü kanlarıyla kazananların torunları, çocuklarıyız. Sırf bu yüzden dökülen tüm kanlar, verdiğimiz tüm canlar için elimizde olanı korumalıyız, potansiyelimizin farkına varmalıyız.
Ben 1989 doğumluyum ve kendimi bildim bileli benim kuşağım, benden önceki ve sonraki kuşaklar için apolitik dendi, etliye sütlüye karışmayan, farkındalığı olmayan, “kek” gibi yaşayan genç muamelesi gördük. Ben her zaman kendine göre düşünceleri olan, belli ideolojileri benimseyen, doğruları ve yanlışları olan bir insandım, evet kendimi biliyordum. Ama az önce bahsettiğim “kek” jenerasyonu klişesi benim de bilinçaltıma yerleşmiş çünkü belli bir süre öncesine kadar gençlerin gerçekten farkındalığı olmadığını düşünüyordum, ama çok yanlış düşünüyormuşum, bunun için özür dilerim. Biz, Türk gençleri olarak doğruları ve yanlışları olan, farkındalığı olan insanlarmışız, her sabah umutla uyanmamız aslında bundanmış.
Zor ve akıl sağlığımızı etkileyen bu süreci yaşarken insan merak ediyor, bundan yıllar önce bu tarihlerde neler oluyordu, ülkemizde neler oluyordu. Aşağı da Ocak ayından Mayıs ayına kadar geçen süreçte geçmişteki önemli olayları sıraladım, muhtemelen herkes bu bilgilere sahiptir ama hatırlatma amaçlı ve geçmişte Ocak’tan Mayıs’a geçen aylarda neler yaşanmış, 2014 yılında neler yaşandı ve yaşanıyor bunu kıyaslayabilmek için bir hatırlatma amaçlı listeledim.
Buyrun hatırlamaya başlayalım;
OCAK
1 Ocak
1919 – İngilizlerin Antep’i İşgali.
1929 – Millet Mektepleri Açldı.
7 Ocak
Hatay/ Erzin’in Kurtuluşu.
9 Ocak
1936 – Dil,Tarih, Cografya Fakültesi Açıldı.
11 Ocak
1905 – Mustafa Kemal Harp Akademisini Bitirdi.
12 Ocak
1920 – Son Mebusan Meclisi Açıldı.
18 Ocak
1919 – İtilaf Devletleri Temsilcilerinin Toplandığı Paris Barış Konferansının Açılışı.
20 Ocak
1915 – Mustafa Kemal 19. Tümen Komutanlığına Atandı.
1921 – İlk Anayasanın Kabulü.
21 Ocak
1932 – İstanbulda İlk Kez Türkçe Kuran Okundu.
24 Ocak
1993 – Uğur Mumcu Öldürüldü.
1921 Fevzi Çakmak Başbakan Seçildi.
Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan Öldürüldü.
28 Ocak
1920 – Misak-ı Millinin Kabulü.
29 Ocak
1923 – Atatürk Latife Hanımla Evlendi.
30 Ocak
1919 – Paris Barış Konferansında Osmanlı İmparatorluğunun Parçalanması Kararlaştırıldı.
1929 – Milli iktisat ve Tasarruf Cemiyetinin Kurulması.
31 Ocak
Muammer Aksoy Öldürüldü.
ŞUBAT
1 Şubat
1979 – Abdi İpekçi Öldürüldü.
2 Şubat
1935 – Ayasofya Müze olarak Halka Açıldı.
3 Şubat
1923 – Atatürk’ün İzmirde Kadın Hakları ve Medreselere Dair Nutku.
4 Şubat
1954 – Köy Enstitüleri Kaldırıldı.
5 Şubat
1928 – İstanbulda Hutbenin Türkçe Okunmasına Başlandı.
Altı Ok Anayasaya Girdi, Böylece Anayasanın 2. Maddesi: Cumhuriyetçi, Ulusçu, Halkçı, Devletçi, Laik ve Devrimcidir Biçimini Aldı.
6 Şubat
1933 – Atatürk “Bursa Söylevi “Diye Ün Yapan Konuşmasını Yaptı.
7 Şubat
Namaza Duruş Türkçe Okunmaya Başlandı.
11 Şubat
1920 – Maraş Fransız İşgalinden Kurtuldu.
12 Şubat
1937 – Atatürk’ün Selanikteki Evi Kendisine Armağan Edildi.
1919 – Trabzonda “Trabzon Müdafaa-I Hukuku Milliye Cemiyeti Kuruluşu.
13 Şubat
1925 – Şeyh Sait Ayaklanması Başladı.
Erzincan’ın Kurtuluşu.
14 Şubat
İzmir Alsancak Limanının Temeli Atıldı.
15 Şubat
1924 – İzmir’de Halifeliğin Lağvının Kararlaştırılması.
16 Şubat
1920 – 2. Anzavur Ayaklanması.
1925 – Türk Hava Kurumunun Kuruluşu.
17 Şubat
1925 – Aşar ve HayvAn Vergisinin Kaldırılması.
1926 – Türk Yurttaşlık Yasasının Kabulü.
18 Şubat
1935 – Bazı Kisvelerin Giyilmeyeceğine Dair Kanun Çıkarılması.
19 Şubat
1935 – Halk Evleri Açıldı.
1919 – Karadeniz bölgesindeki Rum Faaliyetlerine Karşı Samsun’da, Karadeniz Türkleri Müdafaa-ı Hukuk Cemiyetinin Kurtuluşu.
21 Şubat
1921 – Londra Konferansı.
Bayburtun Kurtuluşu.
22 Şubat
1919 – Maraşın İngilizler Tarafından İşgal Edilmesi.
23 Şubat
1945 – Türkiye Birleşmiş Milletler Antlaşmasını İmzaladı.
24 Şubat
1925 – TBMM Vatan Hainliği Yasasına Dinin Politikaya Araç Yapılmasını Yasaklayan Bir Madde Eklendi.
26 Şubat
1925 – Tütün Rejimi Kaldırıldı.
1961 – Hasan Ali Yücel’in Ölümü.
27 Şubat
İngilizlerin Bilecik İşgali.
28 Şubat
1997 – 28 Şubat Kararları.
MART
1 Mart
1914 – Mustafa Kemal’in Yarbaylığa Yükselmesi.
1935 – Atatürk 4. Kez Cumhurbaşkanı Seçildi.
2 Mart
Rize’nin Kurtuluşu.
3 Mart
1924 – Halifelik Kaldırıldı.
1924 – Öğretim Birliği Sağlandı.
1924 – Dinin ve Ordunun Siyaset Dışında Tutulması Sağlandı.
4 Mart
1924 – Takrir-I Sukün Kanunu Kaldırıldı.
1919 – Birinci Damat Ferit Paşa Kabinesinin Kuruluşu.
6 Mart
1928 – Gazi Eğitim Enstitüsü Açıldı.
7 Mart
1917 – Mustafa Kemal’in Diyarbakır’daki 2. Ordu Komutanı Vekilliğine Atanması.
8 Mart
1922 – Türk Ortodoksları Kayseri’de yaptıkları Toplantıda Ulusal Savaşı Desteklediklerini Açıkladı.
10 Mart
1920 – 5. Balıkesir Kongresi Toplandı.
1919 – İstanbul’da İngilizlerin İsteği Üzerine Bazı Tanınmış Kişilerin Tutuklanması.
12 Mart
1921 – İstiklal Marşının Kabulü.
1971 – Türk Silahlı Kuvvetleri Hükümete Uyarı Mektubu Verdi.
13 Mart
1899 – Mustafa Kemal Harp Okulu Piyade Sınıfına Girdi.
15 Mart
1920 – İngilizler İstanbul’da 150 Türk Aydınını Tutukladı.
16 Mart
1917 – Mustafa Kemalin 2. Ordu Komutanlığına Asil Olarak Atanması.
17 Mart
1926 – Demir Sanayi Kurulmasına İlişkin Yasa Kabul Edildi.
18 Mart
1915 – Çanakkale Deniz Zaferi.
20 Mart
1971 – Falih Rıfkı Atay’ın Ölümü.
24 Mart
1926 – Türkiyede Petrol Arama ve İşletmenin Devletçe Yapılması Kararlaştırıldı.
26 Mart
1931 – Uluslararası Ölçü Birimlerinin Kabulü.
29 Mart
1938 – Cumhurbaşkanlığı Genel sekreterliği Atatürkün Sağlığı Üzerine İlk Raporunu Yayınladı.
NİSAN
1 Nisan
1936 – Ereğli Kömür Şirketi Ulusallaştırıldı.
3 Nisan
1930 – İlk Kez Türk Kadınına Belediye Seçimlerine Katılma Hakkı Tanındı.
5 Nisan
1928 – Cumhuriyet Halk Fırkası Tarafından Laiklik İlkesinin ve Anayasa Değişiminin Kabulü.
6 Nisan
1920 – Anadolu Ajansı Kuruldu.
8 Nisan
1924 – Dinsel Yargıya Son Verilerek Yargı Birliği Sağlandı..
9 Nisan
1935 – İstanbul Telefon Şirketi Satın Alınarak Ulusallaştırıldı.
10 Nisan
1926 – Kuruluşlarda Türkçenin Zorunlu Kullanılması Yasası Kabul Edildi.
1928 – Anayasadan Türkiye Devletinin Dini İslamdır İlkesi Çıkarıldı.
11 Nisan
1920 – Vahdettin Osmanlı Meclisini Kapattı.
12 Nisan
1931 – Türk Tarih Kurumu Kuruldu.
17 Nisan
1940 – Köy Enstitüleri Açıldı.
18 Nisan
1920 – İstanbulda Hilafet Ordusu Teşkiline Başlanması.
1935 – Uluslararası Kadın Konseyi İstanbul’da Toplandı.
19 Nisan
1925 – Türkiye Sanayi ve Madenler Bankası Kuruldu.
21 Nisan
1924 – Devlet Demiryolları Kuruldu.
22 Nisan
1926 – Ticaret ve Sanayi Odaları Yasası Kabul Edildi.
23 Nisan
1920 – TBMM Açıldı.
24 Nisan
1920 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Mustafa Kemal’i Başkanlığa Seçti.
25 Nisan
1962 – Anayasa Mahkemesi Kuruldu.
29 Nisan
1930 – İlk Kez Kadınlar Yargıçlık Görevi Yapmaya Başladılar.
1920 – Hıyanet-I Vatan Kanunu TBMM’de Kabul Edildi.
30 Nisan
1919 – Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi Oldu.
MAYIS
1 Mayıs
1939 – 1. Türk Yayıncılık Kongresi Toplandı.
2 Mayıs
1920 – TBMM’nin Açılışı Avrupa Devletlerine Bildirildi.
3 Mayıs
1934 – Kayseri Uçak Fabrikasında Yapılan Uçaklardan Biri Ankaraya Uçtu.
4 Mayıs
1931 – Atatürk Üçüncü Kez Cumhurbaşkanlığına Seçildi.
1920 – İlk Bakanlar Kurulu Toplantısı.
5 Mayıs
1925 – Ankarada Gazi Orman Çiftliğinin Kuruluş Çalışmaları Başladı.
6 Mayıs
1920 – TBMM İstanbul Hükümeti ile Resmi İletişimin Yasaklanmasına İlişkin Karar Aldı.
1936 – Ankarada Devlet Konservatuarı Kuruldu.
7 Mayıs
1924 – Cumhuriyet Gazetesinin Kuruluşu.
11 Mayıs
1931 – Devletçilik İlkesi Cumhuriyet Halk Partisi Programına Alındı.
1920 – Mustafa Kemal’in İstanbul Hükümetince Ölüm Cezasına Çarptırılması.
13 Mayıs
1926 – Sıtma ile Mücadele Yasası Kabul Edildi.
15 Mayıs
1919 – İzmirin İşgali.
16 Mayıs
Mustafa Kemal İstanbul’dan Samsun’a Doğru Yola Çıktı.
19 Mayıs
1881 – Atatürkün Doğum Günü.
1919 – Atatürkün Samsun’a Çıkışı.
1989 – Atatükçü Düşünce Derneğinin Kuruluşu.
23 Mayıs
1919 – İzmirin Yunanlılar Tarafından İşgalini Protesto Amacıyla Sultan Ahmet Meydanında Büyük Miting.
24 Mayıs
1928 – Latin Rakamların Kabulü.
25 Mayıs
1935 – Birinci Basın Kongresi Ankara’da Toplandı.
26 Mayıs
1935 – Hafta Tatili Pazar Gününe Alındı.
29 Mayıs
1936 – Türk Bayrağı Kanunu Çıkarılması.
30 Mayıs
1920 – Fransızlarla Ankara Hükümeti Arasında Silah Bırakma İmzalandı.
Her bir tarihi yazarken 2014 yılında o tarihlerde neler yaşadığımızı hatırlamaya çalıştım ve böylelikle bir kıyaslama yapma imkanı buldum, bunu size de tavsiye ediyorum.
Son olarak kurtarılmış toprakların çocukları olduğumuzu unutmadığımız, kurtarılan ve evimiz olan bu toprakları korumanın en büyük amacımız olduğunu hiç unutmadığımız bir yıl olması dileğiyle.
Not: 30 Mart 2014, Pazar günü lütfen oy vermeyi ihmal etmeyin.
